Carrièrestijl

Welke carrièrestijl sluit het beste bij jou aan? Er zijn vijf carrièrestijlen te onderscheiden, die alle vijf gelijkwaardig zijn aan elkaar. De ene stijl is niet beter dan de andere.

Omdat één stijl nooit volledig in volle glorie bij je aanwezig is, heb je van elke stijl wel iets. Wel is het zo dat een stijl dominant zal zijn.

De vijf carrièrestijlen zijn:

1. Hogerop willen komen
2. Zekerheid nastreven
3. Vrijheid en autonomie nastreven
4. Evenwicht zoeken tussen werk en privéleven
5. Hoogtepunten nastreven

De woorden nastreven en zoeken zijn belangrijk, want ze laten zien dat alle activiteiten die je doet een bepaalde carrièrestijl ontwikkelen. Bepaalde carrièrestijlen sluiten daarom aan bij een bepaald type organisatie.

Actie

• Van elke carrièrestijl volgt nu een typering. Verplaats in de stijl en schrijf op wat je in deze stijl aanspreekt.
• Welke carrièrestijl heeft je voorkeur?
• Wat is je tweede voorkeur?

ad 1. Hogerop willen komen

Wanneer je de voorkeur geeft aan deze carrierèstijl, heb je hart voor de zaak en ben je zeer betrokken. Jij vindt het dan ook niet erg om meer uren te werken dan waarvoor je betaald krijgt. Je herkent je snel in de cultuur van de organisatie en identificeert je volledig met het bedrijf.

Dit uit zich onder andere in de leefstijl: je past je aan aan de bedrijfscultuur en de heersende praktijken. Je bent echter geen ‘kloon’, je hebt karakter en een eigen kwalitatieve inbreng. Je bent goed op de hoogte van de marges die bestaan en weet daar ook gebruik van te maken. Je bent vrij gemakkelijk in staat het formele met het informele te combineren.

Het werk komt altijd op de eerste plaats. Gezin en hobby’s zijn altijd het sluitstuk. Verder dien je een duidelijk carrièreplan te hebben en niet geografisch gebonden te zijn. Op het goede moment kies je de juiste baan en weet je je te

profileren. Bij deze carrièrestijl hoort ook dat je het druk hebt met het ontwikkelen van (persoonlijke) netwerken die van belang zijn voor het realiseren van je carrièreplan. Om te kunnen bereiken wat je wilt bereiken, is het belangrijk dat je één of meerdere mentoren hebt die invloed hebben in de organisatie of daarbuiten.

Het voordeel van deze carrièrestijl is dat je een zeer goed inkomen en status en aanzien verwerft. De aard van het werk brengt met zich mee dat het gevarieerd is en niet saai.

Aan deze stijl zijn ook nadelen verbonden. Er zijn veel kapers op de kust en bovendien is het de vraag of je de inspanningen fysiek en mentaal volhoudt. Omdat je baan altijd op de eerste plaats komt, heb je weinig vrije tijd en weinig tijd voor je gezinsleven. Voor een eventuele partner kan het moeilijk zijn een eigen carrière op te bouwen.

Deze carrièrestijl past niet in bedrijven waar weinig sprake is van innovatie en ook niet in zogenaamde ‘solide’ organisaties. Je zult werkzaam zijn in grotere ondernemingen.

ad 2. Zekerheid nastreven

Wanneer je een voorkeur hebt voor deze carrièrestijl, ben je over het algemeen lange tijd bij hetzelfde bedrijf in dienst. De toewijding aan het bedrijf wordt bepaald door het feit dat je in ruil daarvoor zekerheid van het bedrijf kan krijgen. Je ziet weinig mogelijkheden voor een carrière buiten het eigen bedrijf. Je bent specialist in die bedrijfssetting.

Als er toch sprake is van carrièrelijnen dan is het volgens vastgestelde, traditionele lijnen binnen het bedrijf. Jouw carrière verloopt via loyaliteit en niet via flitsende ideeën en voorstellen. Je bent gehecht aan je woonplaats. Het gezins- en familieleven vind je belangrijk en je verwacht dat het bedrijf er rekening mee houdt. Ook vind je geld en status belangrijk.

Het belang van je organisatie staat altijd voorop. Je behoort tot de vaste kern van het bedrijf, ook informeel. Je bent betrouwbaar en belangrijke mensen binnen de organisatie moeten iets aan je te danken hebben. Je eventuele partner kan een eigen carrière opbouwen.

Deze carrièrestijl past het best in organisaties die bureaucratisch functioneren, bijvoorbeeld de (semi)overheid, het onderwijs en de gezondheidszorg.

Om deze carrièrestijl te kunnen realiseren moet je op de eerste plaats de juiste organisatie uitzoeken. Sommige bedrijven hebben de reputatie dat ze een levenslange en zekere werkgever zijn. Waarden als loyaliteit, competentie, betrouwbaarheid en conformisme gelden vooral voor deze organisaties.

Een nadeel van deze stijl is dat je moeite zult hebben met verandering. Als er bijvoorbeeld een nieuwe directeur of leidinggevende komt bij de organisatie met andere ideeën over management, zal het voor jou moeilijk zijn daar flexibel op te reageren.

ad 3. Vrijheid en autonomie nastreven

Als je op je vakgebied een eigen bedrijf bent begonnen, is dit jouw carrièrestijl. Wanneer je werkt binnen een grotere organisatie sta je bekend als de ‘professional’ of ‘vakidioot’ die het liefst onafhankelijk wil werken.

Het werk moet interessant en uitdagend zijn; daarbinnen blijft de zeggenschap over je eigen tijdsindeling belangrijk. Je wilt de mogelijkheid hebben je tijd te verdelen tussen werk en privéleven. Je hebt moeite met regels en procedures, verder is het niet altijd makkelijk met je samen te werken of voor je te werken.

Je moet je werksituatie met zorg kiezen. Een baan met veel autonomie zal je een hoop ergernis besparen. Je eigen bedrijf oprichten is een van de manieren om dit probleem op te lossen. Ook het werken in grote organisaties met een niet al te strakke organisatiegraad behoort tot de mogelijkheden.

Zorg dat je kunt bewijzen dat je het werk aankunt en dat je aan de eisen voldoet die gesteld worden. Dat betekent dat je de juiste opleiding en training moet hebben. Wees iedereen een stap voor, zodat ze in feite afhankelijk van je worden. Een andere strategie, die vooral voor wetenschappers geldt, is een nationale en internationale reputatie opbouwen zodat je overal op congressen wordt uitgenodigd.

Het voordeel van deze stijl is dat je voor jezelf werkt. Je werk is een uitdaging voor je. Alle energie die je erin steekt, komt ten goede aan je eigen zaak. Er zijn ook nadelen aan verbonden. Voor sommigen is het zeer belastend om steeds weer nieuwe expertise op te doen. Voor anderen treedt er een verslaving op, ze worden ‘workaholics’.

Deze carrièrestijl past niet binnen strakke, hiërarchisch georganiseerde bedrijven, wel binnen organisaties met een meer open organisatiecultuur. De zogenoemde kennis gebaseerde organisaties, zoals universiteiten en medische instituten, hebben grote tolerantie voor deze carrièrestijl. Ook tref je deze stijl aan bij semi-professionals, zoals leraren, maatschappelijk werkers, verpleegkundigen.

ad 4. Evenwicht zoeken tussen werk en privéleven

Wanneer je een voorkeur hebt voor deze carrièrestijl, staan drie thema’s centraal: carrière, zelfontwikkeling en relaties met anderen. De idealen die je hebt vallen samen met het werk dat je doet. De ontwikkeling van je eigen werk, je carrière en je privéleven stem je op elkaar af. De hoeveelheid tijd die je besteedt aan de verschillende levensgebieden breng je zoveel mogelijk met elkaar in evenwicht. De ambities die je hebt, moeten passen bij je privéleven.

Je moet veel tegelijk kunnen doen. Dat betekent dat je hard moet kunnen werken en overzicht hebt over het geheel. Ook moet je goed kunnen plannen en op tijd afstand kunnen nemen. Verder moet je je aan de regels van de organisatie houden (loyaliteit) en actief deelnemen aan de organisatiecultuur.

Aan het begin van je carrière zul je meestal niet direct deze carrièrestijl kunnen realiseren. Organisaties verwachten van een jonge werknemer meer de carrièrestijl ‘vooruit willen komen’. Realiseer deze carrièrestijl geleidelijk. Het is goed mogelijk dat je partner en jij een goede baan hebben en dat jullie beide (mede)verantwoordelijk zijn voor het gezinsleven.

Organisaties die goede voorzieningen hebben zoals de mogelijkheid om parttime te werken en ouderschapsverlof, staan open voor deze carrièrestijl. Te denken valt aan de overheid, semioverheid en gezondheidszorg.

ad 5. Hoogtepunten nastreven

Je gaat totaal op in je werk, als je deze carrièrestijl hebt. Je eigen identiteit is direct gerelateerd aan je werk. Je werk moet vernieuwend, opwindend en fascinerend zijn. Je wilt graag status hebben en tot een bepaalde klasse gerekend worden. Het werk zelf brengt deze status met zich mee.

De belangrijkste eis die je aan het werk stelt, is dat het opwindend en uitdagend moet zijn. je bent artistiek, avontuurlijk of idealistisch van aard. Je bent zeer creativiteit en technisch vaardig en dat is van groot belang voor organisaties die afhankelijk zijn van kwaliteit en vakmanschap als sleutel tot succes. Bijvoorbeeld bedrijven die zich bezighouden met moderne technologie of innovatieve marketing. Als je deze carrièrestijl hebt ontwikkel je, meer dan

anderen, nieuwe ideeën, nieuwe producten, nieuwe kunst en nieuwe gezichtspunten.

Je moet je kwaliteit, je techniek, je kennis aanwenden en briljant presteren. Ook moet je een organisatie vinden die je de gelegenheid geeft om je kwaliteiten te kunnen toepassen. Je blijft steeds naar stimulerende taken zoeken. Je neemt uitdagende taken op je en overtuigt anderen dat je dat ook aankunt.

Je moet veel geduld hebben, tolerant zijn en diplomatieke vaardigheden hebben om binnen een organisatie te kunnen passen. Wees altijd klaar om nieuwe kansen op te pakken. Ook hier geldt: kies de juiste organisatie.

De voordelen van deze stijl zijn dat je heel tevreden zult zijn en heel enthousiast en vitaal over je werk kan vertellen, zodat je toehoorders zullen zeggen: ‘Wat heb jij een opwindende baan’. Je snelheid van leven ligt hoog. Het nadeel is dat je je niet aan een organisatie zult hechten. Je bent steeds op zoek naar nieuwe uitdagingen.