Proactief zijn
Hoe vaak hoor je het tegen jezelf zeggen: ‘Ik wil ooit …’, ‘Ik zou graag …’? Het daadwerkelijk dóén, daar gaat het om. Je kunt jezelf activeren en overtuigen om wel degelijk die stap hogerop te realiseren.
Word proactief!
Als je reactief bent voel je je slachtoffer van de omstandigheden. Proactief zijn betekent dat je de baas bent over je eigen leven.
| Reactief | Proactief |
| Had ik maar een andere baan | Ik ga naar alternatieven zoeken |
| Zo ben ik nu eenmaal | Ik kan het anders aanpakken |
| Zij maakt me verdrietig | Ik bepaal zelf mijn gevoelens |
| Als ik meer tijd had, dan … | Ik kan prioriteiten stellen |
Als je proactief bent geef je vorm aan je leven en laat je je niet afleiden door je omgeving of de omstandigheden. Je maakt je gedrag afhankelijk van besluiten die je neemt over wat belangrijk voor je is en waar je energie in wilt steken. Je plant iets en doet het dan ook.
Reactiviteit is het tegenovergesteld. Je bent afhankelijk van wat er om je heen gebeurt. Als mensen aardig tegen je zijn, voel je je goed. Als ze onaardig zijn, voel je je slecht.
Als je reactief bent ingesteld laat je je bepalen door je omgeving. Je geeft de schuld aan je partner, je ouders, die verkeerde baan of het slechte weer.
Reactief zijn betekent hopen dat er een wonder gebeurt. Hopen dat er iemand komt die je aan de hand meeneemt of dat je iets geweldigs overkomt. Proactief zijn betekent dat je uitgaat van je vrije wil. Van keuzemogelijkheden en eigen initiatief.
Let op: proactiviteit is niet hetzelfde als positief denken. Je kijkt naar de realiteit, die soms erg lasig of vervelend kan zijn, en vraagt je vervolgens af: wat kan ik binnen deze gegeven realiteit ondernemen?
Proactief zijn houdt in:
- Keuzes maken
- Niet bezig zijn met en afhankelijk zijn van je omgeving
- Energie steken in dat wat mogelijk is, niet in dat wat niet mogelijk is
- Initiatief nemen
Het principe van proactiviteit kun je in allerlei situaties toepassen.
- Als je directe invloed hebt: maak keuzes en handel ernaar. Wil je bijvoorbeeld graag schrijver worden, maar heb je geen werkervaring, dan kun je je aanmelden voor een cursus.
- Als je indirecte invloed hebt: beïnvloed anderen door helder te communiceren. Merk je bijvoorbeeld dat de opdrachten die je op je werk krijgt te veel voor je zijn, dan kun je dat duidelijk tegen je baas zeggen en samen naar een oplossing zoeken, in plaats van moe en gefrustreerd blijven klagen tegen je partner.
- Als je geen invloed hebt: accepteer dat je op sommige dingen geen invloed hebt en zoek naar aspecten waar je wel directe of indirecte invloed op kunt uitoefenen. Zorg dat je geen slachtoffer wordt van de situatie en nooit verlamd raakt door de omstandigheden. Wanneer je proactief bent, neem je verantwoordelijkheid en word je baas over je eigen leven.
Actie
- Wat zijn gedachten, overtuigingen of uitspraken van jezelf die jou belemmeren om proactief te zijn?
- Hoe kan je ze omzetten in een proactieve gedachte, overtuiging of uitspraak?